Het regent zegen
Regen. We zien het vaak als iets waar we tegenop zien: nat worden, grijs weer, regenachtige dagen wanneer we nog het liefst van al binnen blijven. Maar op een héél regenachtige dag, had ik een ontroerende ervaring, waar ik hier meer zal over vertellen. Eentje die als regen alles van me afspoelde. En die me nadien zo licht maakte, dat het zegen regende! Patrick Vandervorst, kunstkenner en priester, verwees in zijn dagelijkse reflecties bij een evangelielezing waar hij telkens een kunstwerk aan koppelt (een aanrader!), naar een schilderij met waterdruppels. Hier kan je het werk bewonderen van de Koreaanse schilder Kim Tsang Yuel, dat raakt in zijn eenvoud, vind ik. Het pure, louterende, zuivere van waterdruppels, van regen, en misschien ook van tranen…
Ik weet niet hoe het bij jullie zit, maar ik ben niet groot geworden met wat nu het sacrament van de verzoening heet. Ik heb geen biecht zien gebeuren. Er werd niet over gesproken op school en thuis ook niet (tenzij over de herinneringen aan hoe het vroeger was). En ik heb als kind, voor zover ik me kan herinneren, niet gebiecht. De enige associatie die ik erbij had, waren de beelden uit films van donkere biechtstoelen en het mysterieuze rooster waartussen zonden gepreveld werden. En de verhalen en ervaringen van een andere generatie, die vertelde hoe ze stonden “aan te schuiven” voor de biecht, nog snel “verzonnen” wat ze deze keer zouden biechten. Dat er een “keuzemenu” was aan zonden die mensen wel eens op ideeën zou brengen. En dat er een “heilige schrik” ingebakken zat, dat God je wel eens niet zou vergeven voor wat je had achtergehouden, dus dat er voor de zekerheid wat extra werd gebiecht. Je wist immers nooit…
Dat waren verhalen die ik hoorde, “van horen zeggen”, van een andere generatie en uit een andere tijd… maar ze waren niet mijn ervaring. Mijn ervaring … dat was misschien de afwezigheid van het zien biechten, het hebben gebiecht, en het horen spreken over wat het sacrament van de verzoening precies inhoudt. Ik vermoed dat de ervaringen van een uitgehold sacrament, door de oudere generaties, mee maakte dat wat waardevol is in het sacrament, niet echt meer werd doorgegeven…
Mijn eerste biecht (of het moet zijn dat ik als kind toch ooit heb gebiecht maar het me niet meer herinner), was als student tijdens een gemeenschappelijke verzoeningsviering. Ik herinner me vooral dat ik niet echt wist wat er ging gebeuren, dat het al al m’n moed vroeg effectief naar voren te gaan om één van de priesters die daar zaten, te spreken. Dat ik, niet goed wetende waaraf en waaraan, het eerste zei dat in me opkwam. Kleine dingen, zonder echt veel betekenis. Dat de priester me al vanuit een andere context kende, en ik het niet als een plaats ervoer om daar op vijf minuten in het midden van een kring, tussen een hele gemeenschap, echt m’n ziel op tafel te gooien.
Bijna twintig jaar later, groeide echter langzaam het verlangen om eens werkelijk alles eerlijk voor God uit te spreken, in het sacrament van de verzoening. Maar de drempel was enorm! Ten eerste wist ik niet precies wat het was, wat er van me verwacht werd, of ik iets vanbuiten moest opzeggen en wat dan. Mijn studies theologie hadden me op dat vlak niet echt veel over het sacrament van de biecht verteld. Ten tweede was het al, ahum, bijna twintig jaar geleden. Dat maakte het, naar mijn gevoel, bijna onoverkoombaar. Ten derde, was er schaamte, om al het bovenstaande… Maar twintig jaar aan opgespaarde zonden… tja, er was toch ook angst of de priester me niet vreemd zou bekijken als ik m’n zonden zou belijden. En ten vierde, was er het gevoel: waar moet ik naartoe? Bij wie kan ik terecht? Niet wetende waar en bij wie, maakte de drempel nog groter. (Laat me eerlijk zijn, zelfs er hier over schrijven, is al een drempel, maar wel één die ik over wil…)
Ik ervaarde dus een enorme drempel (waar ik hier wat over schreef), maar tegelijk… was er ook een enorm groeiend verlangen… dat God precies in me had gelegd, om zo helemaal eerlijk voor Hem te staan en in het sacrament ook heling en verzoening en vergeving te mogen ontvangen. Als Hij lang genoeg aan m’n mouw trekt, dan kan ik niet anders…
En zo kwam Hij me tegemoet… in een priester bij wie ik het sacrament zou kunnen ontvangen en die ik op een avond, na al m’n moed te hebben bijeengeraapt, iets in deze zin schreef: “ik vraag het je nu, en verstuur het, voor ik niet meer durf.” Want ik weet dat ik het zo niet zou hebben durven vragen. In mijn schrijven, zette ik meteen ook m’n drempels en schaamte, dan was dat alvast “uitgesproken”.
Ik werd niet alleen over de drempel “getrokken” door dat groeiend verlangen dat God in me had gelegd met een niet zo subtiel aan m’n mouw trekken tot gevolg. Maar het wondere was, dat Hij me ook tegemoet kwam! In geruststellende woorden, van een Vader die z’n kind met open armen wil ontvangen. (daar schreef ik hier wat over), van een overvloed aan genade en zegen. Ja, de regen van zegen, begon al hier! De drempel was weggenomen, en al bleef het een beetje “spannend”, ik keek er enorm naar uit! De “angel” was eruit, om het zo te zeggen. Als je weet dat je ergens welkom bent, dan ga je graag.
Die dag fietste ik als vanzelf, met een regenponcho over m’n regenjas, want het regende hevig… maar er zat vuur in m’n benen en in m’n hart, want ik zou, eindelijk, na bijna twintig jaar, het sacrament van de verzoening mogen ontvangen. En deze keer niet in een ongemakkelijke situatie, in snelheid gepakt. Het verlangen had kunnen groeien, ik had nagedacht en gebeden om wat nodig was om gezegd te worden… Zonder keuzemenu. Zonder “ik heb zoveel keer dit of dat gedaan”. Fundamenteler.
En zo gebeurde dan het sacrament van de verzoening, in een kleine sacristie, voor het kruisbeeld. Eindelijk hoorde ik wat het precies betekende, hoe het verankerd zit in de Bijbel en in het Onze Vader, en werd ik uitgenodigd mijn zonden te belijden. Beiden keken we naar het kruisbeeld, en het was een opluchting dat ik alles gewoon aan God mocht vertellen, in gebed. Dat was een interactie, die me vertrouwd was. Ik heb veel gezegd, dat ik op de één of andere manier toch niet eerder op die manier had gebeden. Meer over wat daar gebeurde, kan ik eigenlijk niet zeggen… Maar wel dat er letterlijk een pak van me afviel… door het helemaal éérlijk voor God te kunnen staan. En om dan, na een gesprek en penitentie, nog steeds in diezelfde houding voor en met en in God, vergeving te mogen ontvangen. Ik moest denken aan Psalm 51: “Reinig mij met hysop, maak me weer witter dan sneeuw”…
Ik voelde me precies fris gewassen, opnieuw geboren. Wat een bevrijding! Wat een vreugde! Wat een dankbaarheid! En wat een, letterlijk en figuurlijk, genade-regen volgde daarop… Het voelde letterlijk als een nieuw begin… een weer mogen herbeginnen.
Als ik erover vertel, dan komen soms de gedachten bij mensen naar voren aan die donkere biechtstoelen, het “door mijn schuld, door mijn grote schuld”… is er de angst om klein gemaakt te worden. Maar dit was totaal anders. Dit was een overvloed aan genade en zegen die ik mocht ontvangen. Door heel eenvoudig uitgenodigd te worden door God om mezelf voor Hem te zijn, voorbij schaamte, en werkelijk àlles aan Hem toe te vertrouwen. In de samenleving klinken er soms harde oordelen (ook die van onszelf), maar is er ook de neiging om onszelf en anderen vooral te bekrachtigen. Mee te gaan in het verhaal. Niet te bevragen maar voluit te steunen. En hoe belangrijk het ook is: moeten we ons niet allemaal van tijd tot tijd eerlijk in de spiegel durven kijken? Nee, dat betekent geen ‘ondraaglijke zwaarte van een aangepraat schuldgevoel’. Maar wel onze gebrokenheid durven erkennen, ons tekort schieten, ons “dat hadden we misschien anders kunnen doen of denken”… (daar schreef ik hier en hier wat over) Laten we die ruimte ook scheppen om dat toe te laten. En dan, onze broosheid te kunnen erkennen en mogen laten omarmen… We worden niet afgerekend… We worden vergeven! We worden omarmd! We worden bevrijd! We worden geheeld! (daar kan je hier en hier wat over lezen). En we worden opgeroepen zo ook bevrijdende, vergevende mensen te zijn…
Zo mag het van mij nog véél regenen… Zegen regenen!
(daar kan je hier wat over lezen)