Brieven
Wat heb ik er vroeger veel geschreven… en mogen ontvangen. Stapeltjes brieven, verpakt met exotische postzegels, in kleurige omslagen, en met vaak handgeschreven verhalen, woorden, bespiegelingen. Ik had vrienden gemaakt uit de hele wereld, tijdens mijn reizen naar Taizé. Niet lang nadien werd ik ziek en verengde de wereld zich tot de zetel. Hoe heerlijk dan, wat liefs uit Litouwen, een pakje pagina -lange verhalen op schattig briefpapier uit Italië, verbondenheid uit Oostenrijk… De wereld kwam binnen! Ik las hoe mijn vriendin uit Italië haar eerste stappen in de opera zette… over een Oostenrijkse vriendin die schnaps bediende tijdens optochten, compleet in dirndl… over de uitdagingen en vreugdes van een blinde vriendin uit Duitsland… maar ook uit eigen land waren kaartjes en brieven een manier om me verbonden te weten, de wereld te zien opengaan, en me te laten uitnodigen door al wat er binnen en buiten waaide. Het zijn stapeltjes vriendschap die ik koester.
En dan zijn er natuurlijk de ‘brieven aan God’, kleine krabbeltjes op papier, die ik in een schoendoos verstopte. Het ziek zijn werd een uitnodiging tot verdiepen en verbinden door te schrijven. Ik heb me daarbij vaak geïnspireerd en gevoed gevoeld door Etty Hillesum. Daar schreef ik hier al meer over.
Mijn vader en moeder schreven ook geschiedenis. Mijn zussen en ik komen voort uit een huwelijk dat werd voorafgegaan door een lange briefwisseling. Onze ouders, ieder toen aan de andere kant van de oceaan, maakten elkaar het hof per brief.
De ouders van mijn vader, schreven geschiedenis in hun briefwisseling tijdens de oorlog. De vader van m’n vader werd als krijgsgevangene naar Duitsland gevoerd, terwijl zijn moeder achterbleef met kleine kinderen. Een brief schrijven was de enige manier van communiceren, de plek om een aantal woorden toe te vertrouwen, wat hoop, wat angst, wat delen van het dagelijks leven. In zijn prachtig boek, “Leven als God in Blanden! Mentaliteitsgeschiedenis van een Vlaams-Brabantse taalgrensgemeente met een woordenboek van het Blandens dialect”, (Jean Binon, Geschied- en Heemkundige Kring Oud-Heverlee, 2015), bracht mijn vader de geschiedenis van zijn ouders, zijn jeugd, zijn dorp, de mentaliteit van die tijd, weer tot leven. Daarin kan je ook meer achtergrond over de brieven terugvinden
Ik laat de brieven voor zich spreken. De brief van Jean Binon, mijn grootvader, bij het uitbreken van WO II. Hij werd gearresteerd tijdens de achttiendaagse veldtocht en als krijgsgevangene naar Duitsland gevoerd.
En het antwoord terug, van zijn vrouw Clementine Van Espen, op 11 mei 1940, de dag na het uitbreken van de oorlog.
Zouden wij in deze coronatijden ook ‘geschiedenis schrijven’? Hebben we meer dan whatsappjes, mails en gedeelde facebook-posts om ons te herinneren hoe het was, wat er gebeurde, wat dat voor ons betekende? Zouden we misschien ook aan het schrijven gaan? Met iemand ver of dichtbij, van lang geleden of van nu, brieven schrijven? Het geluk van een briefomslag in de bus te herontdekken?
Benieuwd naar een inspirerend boek in briefvorm en de bijbehorende film? Kijk eens hier.
Zin om zelf aan het schrijven te gaan? Klik hier.