Toegankelijkheid

Wat een mooi beeld, vond ik het. Een soort hellend vlak voor boten. Een treinspoor voor een schip. Een weg maken, ook door en in water.  Als symbool voor wat toegankelijkheid zou kunnen zijn. Het faciliteren, het mogelijk maken… zodat mens en boot en wie of wat dan ook, zonder zorgen of extra belemmeringen deel kan nemen aan al het moois dat de natuur en de samenleving biedt. Tijdens onze reis naar Denemarken viel op hoe ver men daar al staat met toegankelijkheid. Uit een gesprek met vrienden die daar wonen, is het wel vooral de overheid die daar stappen in onderneemt. Privé gebouwen, winkels, hebben vaak nog veel stappen te zetten op vlak van toegankelijkheid. Maar wie toont dit boot-spoor een beetje de weg…

Toiletten. Openbare toiletten! In Denemarken zag ik ze op alle mogelijke plekken. Op het strand. Midden in de natuur. Ja, zelfs op een heel klein eiland. Oh, ik had een vreugdedansje kunnen doen. Ja, om een toilet. Want als persoon met chronische darmziekte, is het gebrek eraan een vloek, en de aanwezigheid ervan een zegen. Als ik er eentje spotte, dan was ik zo blij! Blij dat ik “onbezorgd” op stap kon! Dat mijn “actieradius” groter werd! Dat het hier gewoon is… overal openbare toiletten! Die werken. Die niet op slot zijn. Die bovendien nog proper zijn. Maar gewoon al dàt ze er zijn. Dat vond ik buitengewoon! 

Is het niet bizar? Dat ik de aanwezigheid van openbare toiletten zo moet bezingen, terwijl het toch de normaalste zaak van de wereld zou moeten zijn? Terwijl het me een evidentie lijkt, op iedere plaats, ook en zeker hier in België. De zwangere vrouw die wel borstvoeding mag geven in de babyzaak, maar niet naar het toilet mag. De oudere vrouw die zelfs in haar eigen bank, het WC niet mag gebruiken. De darmpatiënt voor wie het weigeren van de toegang tot een toilet, serieuze problemen met zich meebrengt en isolement veroorzaakt. De mama die zich met haar peuter naar een andere winkel moet haasten voor een toilet, tot het ondertussen al te laat is, en dan en passant nog een nieuw broekje gekocht moet worden. Maar of je nu met kinderen op wandel bent, of wat ouder bent, zwanger, medisch sukkelt of niet… moet niet iedereen vroeg of laat, zo nodig? Is dat niet een soort “basisbehoefte”? Waarom dan, dat schrijnend tekort hier in ons land? Geen toegang krijgen in winkels om allerlei redenen? Begrijp je mijn vreugde om de openbare toiletten in Denemarken? Van de stappen richting een inclusieve samenleving die ze daarmee zetten? Ik hoop en droom van een samenleving waarin openbare toiletten net zo doodgewoon zijn als in Denemarken. 

Op een strand in Denemarken kwamen we dit tegen. Een kunstwerk? Daar leek het op. Maar een uitleg, voorzien van een tekening in reliëf én een tekst in braille, gaf meer duiding. Hier werd een constructie gemaakt die aan slechtziende of blinde mensen de kans geeft om ook van de zee te genieten! Via een parcours dat ze kunnen voelen, worden ze naar een spiraal geleid die in het zeewater steeds dieper gaat. Rond palen die de spiraal vormen hangen boeien, en verbonden met die boeien hangt een heel lang en stevig touw. Op die manier kunnen slechtzienden op hun tempo, zich stevig vasthoudend aan het touw, ook pootje baden en het water voelen. Zo konden ze stapje per stapje, stukje touw per stukje touw dieper en dieper de zee ervaren én dit op een veilige manier.

Geniaal vond ik het! En tegelijk besef je dan pas: waarom is dit zo uniek? Waarom wordt er niet a priori rekening gehouden in het ontwerp van de strandomgeving met mensen met allerlei soorten uitdagingen, mogelijkheden en beperkingen? Het deed me alleszins verwonderd kijken naar de inspanningen die Denemarken doet, als inspiratie voor ons land. 

Een beetje verder, aan een soort gezondheidshuis in de stad, kwam ik dit tegen. Zonder duur fitness abonnement kan hier jong en oud op allerlei toestellen gratis komen fitnessen. De toestellen staan buiten opgesteld, zijn heel divers, en er staan allerlei oefeningen bij met ook een QR code en App om zelf gericht te kunnen opzoeken en trainen. Inzetten op preventie en een gezonde samenleving, begint ook zo. 

Net als het kinderen doen bewegen. Want op verschillende plekken kom je speelplekken voor kinderen tegen. Uitdagende open creatieve plaatsen waar kinderen zich kunnen uitleven. Ook dat is typisch Deens.