Kapperschaamte
Van minister tot huisvrouw, dat de kappers dichtwaren was zichtbaar voor iedereen. En als ze weer open gingen wilde iedereen maar wat graag de uitgroei, de wilde wuivende haren, de kapotte uiteinden, bij de kapper laten onder handen nemen. Ik heb nog wat langer gewacht. Na twee jaar bracht ik nog eens een bezoekje aan de kapper. En dat was in de meeste opzichten fantastisch. Relax. Heerlijke hoofdmassage tijdens het haren wassen. Nog eens wat ‘smalltalk’ met heel sympathieke kappers. Het hele salon ademde stijl en klasse. Zelfs naar het toilet gaan daar was als een ‘wellness’: donkere stenen, klassieke muziek, gastendoekjes, handlotion… En uiteraard de vreugde na de kappersbeurt. Het uitgelaten door de straat wandelen, mezelf bekijkend in de etalage van de straat. Ja, dat zag er goed uit! Het haar glanst weer. Het grijs is weg. Als ik m’n haar in een staartje bijeen bind, ‘floept’ het zo lekker. Het hupt en het springt. Bij thuiskomst laat ik het meteen aan de buurvrouw, die me de kapper had aangeraden, zien. Ja, we zijn het er over eens. Het is een superkapper die weet wat hij doet. En dat doet iets met het zelfvertrouwen van een mens. “In deze tijd verdienen we het om ons eens goed te laten verwennen.” Wie ben ik om haar tegen te spreken?
Maar er is nog een ervaring. Bij deze kappersbeurt wordt ze maar een klein beetje bevestigd. Bij vorige ervaringen, die van vriendinnen en familie, nog veel meer. Even een bloemlezing uit de gedeelde ervaring van “kapperschaamte”, zoals een vriendin het fenomeen zo treffend verwoordt.
Ik zit met mijn felgekleurde papegaaienkleed, versleten sandalen en rugzakje in het chique salon. Elke dame die komt aanwaaien straalt klasse uit, met minimalistische kledij, een bijpassende handtas. Ik voel me al een beetje ongemakkelijk. De dame naast me, toonbeeld van stijl, ziet eruit alsof ze nét van de kapper komt. “Waw'” denk ik. Dan vertelt ze haar kapper “Het is hoog tijd dat er iets aan gebeurt, zie hier… en de kleur… en er zit geen model meer in.” De kapper beaamt nogal dramatisch “Daar gaan we ons werk mee hebben!” Ik moet vanbinnen lachen. En een beetje slikken … Daar zit ik, ik kom na twee jaar naar de kapper, met lange haren met kapotte uiteinden en vol knopen, en uiteraard ondertussen een hoop grijze haren.Bij,
“Ik zou wat mèchen willen proberen om mijn grijze haren te verbergen”.
Kapper: “Met mèchen alleen gaan we er niet komen!”
“Ja, ik heb een paar grijze haren hier vooraan. Wat kan ik daaraan doen?
Kapper: “Een paar? Meiske, hier vanachter staat het vol!”
Kapper: “Je mag geen kort haar hebben want je hebt een ‘maangezicht”.
Kapper: “Je haar mag niet langer dan je beha-bandje komen. Anders zie je eruit als een braaf schoolmeisje en dat is niet mooi.”
Kapper: “Hoelang is het geleden dat je nog bij ons bent geweest?” (vriendin noemt het aantal weken)
kapper: “Een kort kapsel is schoon, maar dat moet je onderhouden hé?”
Kapper: “Hoe wil je het?”
“Er mag wat meer leven in, wat meer model”
Kapper gaat door mijn haren voor het knippen: “tja daar zit écht geen model in hé? “
Een vriendin laat een foto van zichzelf zien met het kapsel dat ze zou willen.
Kapper: “Maar ja, da’s een model en extensions, dat krijgt ge in het echt nooit zo!”
“Mijn haren zijn wat dun geworden…”
Kapper: “Daar bestaan pruikskes voor.”
Kapper: “Wat heb je met je haar gedaan?”
“Ik ben naar de droogkapper geweest”
Kapper roept naar medewerker: “Chantal, Chantal kom eens kijken. Dat is nu toch niet te geloven, dat is helemaal scheef! Dat heb ik nu nog nooit gezien. Weet je nog wie dat dat geknipt heeft? Wacht, ik ga daar ne foto van trekken. Ge zou daar een foto van moeten trekken en gewoon posten op instagram.” De kapper haalde er nog twee andere medewerkers bij om te tonen hoe slecht haar haar geknipt was, en gaf een spiegel zodat ze zelf kon zien hoe scheef het was.
Voorbeelden van kapperschaamte… en zo zijn er nog natuurlijk. Ik vermoed dat het kadert in het discours en de magie, eigen aan de ‘make over’. Hoe slechter het tevoren is, des te spectaculairder het resultaat! Van Jani Kazaltzis en Trinny en Suzanna destijds was het ook geweten dat ze niet uitblonken in diplomatie. De persoon voor de make over was niet van het type ‘kon ermee door’, maar was zo in beeld gebracht en beschreven dat metaforen nog tekort schoten. Geen man in verzorgde kledij die er nog beter zou kunnen uitzien, maar een man met afzakbroeken, cameo shorts, en schreeuwerige t-shirts met deadmetal prints. Geen dame die er al goed uitziet, maar bij voorkeur een zichzelf verwaarlozende mama in fleece en driekwartsbroeken of een dame op leeftijd die zich in de kleerkast van haar tienerdochter begeeft… Dat soort make over is spectaculair, en misschien tappen de kappers uit datzelfde vaatje. Hoe slechter eerst, des te ongelofelijker de make over. Maar moeten we ons daarom eerst lichtelijk schamen?
Gelukkig is er ook een evolutie: een make over programma als “Queer eye” kan bijvoorbeeld wel de gast al goed doen voelen over zichzelf, en dan zoeken naar een soort ‘upgrade’ van wat die persoon in potentie al is, en wat er in het verlengde ligt van zijn of haar stijl en smaak. Daar hoort humor bij. Er zijn dingen die stijl-gewijs niet zo slim zijn. Maar er wordt gekeken naar wat al goed is in de persoon, en daarop verder gebouwd. Een “make better”, zoals ze het zelf noemen. Hieronder een kort fragmentje van de stylist Tan France.
Wie weet kan het in de toekomst bij de kapper ook zo?
“Prachtig haar zeg, daar kunnen we wat mee doen!”
“Een kort kapsel staat je beeldig. We zullen eens zoeken naar iets wat onderhoudsvriendelijk is en perfect past bij de vorm van je gezicht.”
“Grijze haren? Dat valt nog best mee? Dat hoort erbij hé? Wil je ze het liefst verstoppen? Of heb je je haar liever naturel? Of zoeken we een kleur waar je niet veel uitgroei in hebt? Hoe zie jij het?”
“Chantal, kom eens kijken! Zie eens hoe knap haar haar is? Daar moet je een foto van nemen. Dat is inspirerend. Mogen we een foto van je nemen voor op onze website?”
We mogen dromen hé?…