In vertrouwen
Een typisch “winkeltje” in Denemarken. Kom binnen, neem wat je kopen wil, en laat zelf de centjes achter! Ja, hier kan het! Een totaal vertrouwen lijkt wel ingebakken in de samenleving. Een evident vertrouwen dat je zal doen wat het goede is. Dat je er de kantjes niet af zal lopen. Dat je opruimt als je ergens bent geweest. Dat je eerlijk bent, en respectvol omgaat met de natuur en de dingen om je heen. En het valt op! Nergens zien we zwerfvuil. Mensen steken niet voor. Er is een wederzijds vertrouwen, dat niet wordt beschaamd. Zo mooi om te zien!
Zoals hier, in dit park. Er staat een grote schuur vol met go-carts. Een speciale soort waarbij je armen het werk moeten doen. Kom maar binnen, neem eentje eruit, rijden maar, en zet dan maar netjes terug. We trekken grote ogen. Je mag ze zomaar gebruiken! Zonder waarborg, zonder betaling. En ze zijn allemaal in goede staat! “Dat zou bij ons niet waar zijn”, vrezen we. In een mum van tijd zouden er go-carts verdwijnen, beschadigd geraken en uiteindelijk weg gehaald moeten worden. Zo mooi hier, een samenleving gestoeld op vertrouwen! En mensen die er geen misbruik van maken…
Wat verderop in het park, kunnen we bootje varen. Eerst halen en betalen we netjes ons ticketje bij de automaat. Een Deen die ons ziet sukkelen bij de automaat, helpt ons. Nadien trekken we naar de bootjes. Niemand die naar ons ticket vraagt. Niemand die controleert hoelang we varen. Alleen de bootjes die klaarliggen voor al wie varen wil, in het vertrouwen dat ieder datgene doet wat moet. Opnieuw zijn we verbaasd. Van dat diepe vertrouwen dat hier vanzelfsprekend is. En hoe dat gestoeld is op een wederzijdsheid. Het geloof in rechten en plichten als iets vanzelfsprekend. Het veronderstelt een gezonde relatie tussen mensen en samenleving, tussen mensen en dingen, tussen mensen die elkaar niet kennen en nadien misschien ook niet meer terugzien. Maar die toch het goede doen. Want dat is evident… toch?
Een vriend kwam van een reis uit Zweden terug, en deelde zijn ervaring van vertrouwen, samen met de mooie foto’s hieronder. Hij kwam bij een klein, antiek kerkje waar hij wou binnengaan. Maar de deur was op slot. Of… toch niet? Daar hing, alsof het de gewoonste zaak van de wereld was, de antieke sleutel bij de deur. “Hartelijk welkom”, stond erbij. Maak maar even gebruik van de sleutel, geniet van de kapel. Gewoon bij het buitengaan, de sleutel weer terughangen. Voor de volgende. Zo eenvoudig is het.
Maar, wat als iemand de sleutel niet zou terugbrengen? Heeft er wel iemand een reservesleutel van zo’n antieke kerk? Mag iemand wel zomaar alleen die kerk binnen? Zonder glazen wand? Zonder iemand die een oogje in het zeil houdt?
Hoe heerlijk, dat het daar kan. Dat er een samenleving is, dat er mensen zijn die die samenleving mogelijk maken, gestoeld op wederzijds vertrouwen. Dat je een antieke kerk kan open stellen, met de sleutel aan de deur. Dat we allemaal een beetje reizigers zijn: kom binnen, welgekomen, geniet, en laat het nadien weer goed achter voor wie na je komt.
