Aankijken

Kijken en aangekeken worden… We doen het dagelijks. Vanaf het strookje oog dat nog zichtbaar is achter het verstopte gezicht. We proberen te ‘glimlachen’ met onze ogen, wanneer we iemand zien. Proberen elkaar te ‘herkennen’, en meer nog, contact te maken, vanachter ons mondmasker. Maar kijken en kijken is twee. Soms zijn er van die momenten waarop er echt oogcontact is, en je in de ogen van de ander meer kan zien dan wat woorden zeggen. Soms kan het ook helend zijn écht aangekeken te worden. Niet nagestaard, maar gezien. Niet ‘bekeken’ maar aangekeken. Van mens tot mens. 

Naar het schijnt zou vier minuten elkaar in de ogen kijken, ervoor zorgen dat er, ook met iemand die je niet kent, connectie ontstaat. Vier minuten elkaar aankijken en aangekeken worden. Vier minuten laten zien dat de ander telt, lezen wat er verborgen ligt in de blik. Vier minuten toelaten zelf gelezen te worden. In het filmpje van Amnesty International UK, is het bijzonder knap te zien wat dat kijken en aangekeken worden teweeg brengt. Hoe er echte connectie ontstaat. Gedeeld mens zijn, en van daaruit mededogen, verbondenheid. Misschien moeten we onze ogen wat minder richten op schermen, en wat meer op elkaar. In écht, integer oogcontact. Wie weet wat gebeurt er dan…

Kijken en aangekeken worden, misschien is dat wel de kracht van het werk van de jonge kunstschilder Egbert Modderman. Zelf zegt hij dat iemand aankijken de meest intieme band creëert. In zijn werken, meestal met Bijbelse of spirituele thema’s, werkt hij heel eenvoudig. De achtergrond is sober. De kledij zijn eenvoudige doeken die daardoor tijdloos lijken. Geen aureolen of attributen. Maar personages, zo nauwkeurig en levensecht geschilderd, die met hun houding en vooral hun expressie wat vertellen. Ze kijken je aan. En daarin gebeurt er iets… Daarin ontstaat er wat tussen de toeschouwer die kijkt, en tegelijk aangekeken wordt. Een tafereel uit een ver verleden wordt emotie, hier en nu. 

Hier kan je wat meer lezen over een project waarbij Egbert Modderman samenwerkt met Theoloog Stephan van Erp, rond het verbeelden van de heilige Dominicus. 

Er schuilt iets zo intiem in iemand echt aankijken, maar ook in aangekeken worden. Alsof we het wel willen, maar er ook voor vluchten. De blik ontvluchten, de blik die echt ziet. Wat als we ons inbeelden dat Christus ons aankijkt, zouden we Hem gewoon aankijken… of zou er iets in ons toch ook, stiekem, is het door schaamte of ongemakkelijkheid of wat dan ook, een beetje wegkijken? Ik probeer me alvast te oefenen, en bekijk een eenvoudige afbeelding gebaseerd op de lijkwade van Turijn. Wat ogenblikken die blik proberen ontvangen… De tijd die even stilstaat. Mogen ontvangen. Het oncomfortabele voorbij. Misschien zijn vier minuten al een mooi begin…